PIRATA AT PINSALA NG BAGYO SA GASAN NOONG 16TH AT 17TH CENTURY

 Noong 16th at 17th century, puno ng lungkot, pighati at paghihirap ang pamumuhay ng mga tao sa Marinduque, lalo na sa bayan ng Gasan. Hindi pa ganap na bayan ang Gasan at isang pulutong (settlement) ng kabahayan pa lamang ang nasa lugar. Ito ay dahil sa pag-atake ng mga Morong pirata na naghahanap ng alipin at sa pinsalang dulot ng bagyo.

Ngunit ayon sa tala ng kasaysayan, ang simbahan sa Gasan ay itinayo ng mga Kastila noong 1609 at ang bayan ng Gasan ay 414 taong gulang ngayon.



Ayon sa kasaysayan, ang mga Malay, Intsik, at taga-Borneo ay may kalakalan na sa mga Pilipino. Mayroon din mga pirata na Moro at Borneo na umaatake sa ilang lugar upang kumuha ng tao, gawing alipin at ipagbili sa ibang tao. Ang sukdulan ng paglusob ng mga piratang ito ay naganap noong dekada 1750s dahil sa demand o hiling ng negosyante ng Dutch East Indies. At ang pag-atakeng ito ay ginagawa nila maging sa lugar na pinamamahalaan ng Kastila.



Noong Hunyo 1754, halos 900 na pirata na sakay ng 17 Moro 'embarcaciones' o bangka ang lumusob sa Boac at kinuha ang mga nakatira dito para ipagbili bilang alipin. Sampung taon pagkalipas nito, noong 1764, umatake ang mga pirata sa GASAN, kinuha ang mga residente, at 130 katao lang ang natira sa bayan.
Maliban sa pirata, dumanas rin ng bayo ng kalikasan, tulad ng malalakas na bagyo ang Marinduque noong panahong iyon at malaki ang naging pinsalang inabot nilto.
Noong Nobyembre 13, 1844, "maraming sasakyang dagat ang lumubog; bumagsak ang gusali ng simbahan sa Gasan; maraming bahay ang nasira sa Mogpog at 500 hayop sa bukid ang namatay sa Boac". Ito ay ayon sa tala na nakaulat sa "Typhoons in the Philippine Islands 1566-1900)" (Garcia-Herrera, Ribera, Hernandez and Gimeno).

Photo/ image not mine CTTO
Ref: "Typhoons in the Philippine Islands 1566-1900)" (Garcia-Herrera, Ribera, Hernandez and Gimeno)
Moro Piracy during the Spanish Period and Its Impact
Domingo M. Non

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

GASAN’S OLD MAJESTIC MUNICIPAL BUILDING – A TALE

Image
Sometime in February 25, 1956, a young civil engineer from the Highway District Engineer’s Office, Engr. Enrique Isidro , then the Assistant Provincial Civil Engineer, sent a letter to Marinduque Congressman Panfilo Manguera recommending the renovation of then old, dilapidated and decaying wooden pre-war municipal building in Gasan which he had declared and certified “condemned and unfit for further use and occupancy and had to be replaced with a new building”. Gasan Mayor Antonio Sevilla Zoleta and the Municipal Council thus took the “necessary steps…in order that the existing municipal building be replaced with a new one”. They informed Congressman Manguera who wrote a letter to President Magsaysay about the urgency of the matter (letter dated August 14, 1956), requesting for the reconstruction of the municipal building and an “allotment of P70,000.00” for the project. The congressman also arranged and facilitated the meeting of Mayor Zoleta with President Magsaysay. Sometime in Sept...
Read more

ANG MAKASAYSAYANG GABALDON BUILDING NG GASAN CENTRAL SCHOOL

Image
  Ang Gasan Central School, ang nag-iisang eskuwelahang elementarya sa Gasan Poblacion na itinatag noong 1917, ay isa sa maraming eskuwelahan sa bansa kung saan nakatayo ang makasaysayang gusali na kung tawagin ay Gabaldon building. Ang Gabaldon building ay mga gusaling pang-eskuwelahan na itinayo ng mga Amerikano noong panahon ng kanilang pananakop sa bansa. Ang gusaling ito ay hango sa arkitektura at elemento ng bahay kubo at bahay na bato ng mga Pilipino. Sa bisa ng batas na Act No. 1801 o ang batas na sinulat ni Isauro Gabaldon ng Philippine Assembly noong 1907, sinimulan ang pagtatayo ng mga modernong pampublikong gusali sa mga paaralan sa bansa simula 1908 hanggang 1915 at may pondong 1 milyon. Ang gusali ay dinisenyo ni William E. Parsons, isang Amerikanong arkitekto, at ang ideya ng pamantayang sukat nito na 7 at 9 na metro (23 ft x 30 ft) ay dinisenyo ni Parsons kahit na ilan pa bilang ng silid-aralan.Ang gusali ay nakaangat sa lupa ng may 1 metro at may mataas na kisame a...
Read more

HIGANTES MORIONES OF GASAN

Image
(Photo: Credit to the owner) The Higantes of Gasan first appeared during the 70s and 80s, every first Sunday of January or during the celebration of the Three Kings and New Year. The Gasan Higantes stood about ten feet tall with bodies made of bamboo as skeleton and draped in wide, colorful linen as dresses. These lanky figures often came in three, representing a man, a woman and a child. Their faces were papier mache. They visited houses in the poblacion and danced in front of each family they visited. As a reward, the townspeople handed them money, food or any token gift. Different from the Higantes of Angono in Rizal where the practice is more popular, the origin and advent of the Gasan Higantes are unknown. Today, this tradition is no longer practiced. In the late 2000s however, the municipality of Gasan paraded Higantes Moriones - a rare combination of the tradition of Higantes and Moriones Festival. The Moriones Festival is now celebrated in the whole province of Marinduque duri...
Read more